Ambitny cel oszczędności energii finalnej na lata 2021-2030
Ustawa została podpisana przez Prezydenta 26 kwietnia, a wejdzie w życie 14 dni później. Nowela wprowadza szereg ważnych zmian, w tym przede wszystkim ma ambitny cel, by doprowadzić do osiągnięcia krajowego celu oszczędności energii finalnej na koniec 2030 r. w wysokości 5 580 000 toe. Wynika to z Dyrektywa 2018/2002/UE, która zobowiązuje państwa członkowskie do osiągnięcia w latach 2021–2030 łącznych oszczędności zużycia energii końcowej równoważnych corocznym nowym oszczędnościom w wysokości 0,8 proc. średniorocznego zużycia energii finalnej z lat 2016–2018. Zmiany w ustawie wynikają z konieczności implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2002 w sprawie efektywności energetycznej.
Bezzwrotne dofinansowanie na realizację przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej
W celu zminimalizowania dodatkowych obciążeń dla dotychczasowych podmiotów zobowiązanych w związku z potrzebą realizacji celu oszczędności energii finalnej w okresie następnych 10 lat zdecydowano o wprowadzeniu narzędzia uzupełniającego system białych certyfikatów w postaci środków alternatywnych. W ustawie zdefiniowano środki alternatywne jako programy i instrumenty finansowe dotyczące przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorcy końcowego, na których realizację wnioskowano środki pochodzące z budżetu państwa, budżetu Unii Europejskiej oraz środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub środków pochodzących z innych źródeł zagranicznych. Ustawa wprowadza możliwość rozliczania zobowiązań dotyczących oszczędności energii poprzez realizację przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorców końcowych w ramach programów bezzwrotnych dofinansowań. Programy te będą mogły polegać na realizacji przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorców końcowych. Wskazane programy mają polegać na wymianie urządzeń lub instalacji służących do celów ogrzewania lub przygotowania ciepłej wody użytkowej na urządzenia lub instalacje służące do celów ogrzewania lub przygotowania ciepłej wody użytkowej charakteryzujące się wyższą klasą efektywności energetycznej, bądź przyłączeniu do sieci ciepłowniczej.
System białych certyfikatów obejmie również obrót paliwami ciekłymi
System świadectw efektywności energetycznej obejmie przedsiębiorstwa paliwowe wprowadzające do obrotu paliwa ciekłe do celów transportowych wprowadzające do obrotu paliwa ciekłe służące do transportu drogowego lub kolejowego. Ustawa statuuje obowiązek uzyskania oszczędności energii finalnej w 2021 r. i 2022 r. na poziomie 0,2 proc. ilości paliw ciekłych (z wyłączeniem biokomponentów) wprowadzonych do obrotu w danym roku kalendarzowym. W kolejnych latach będzie stopniowo wzrastał – aż do 1 proc. w 2030 r.
Popyt na białe certyfikaty wzrośnie
Podmioty te mogą zrealizować przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej, umarzać odpowiednią liczbę świadectw efektywności energetycznej, tzw. białych certyfikatów, realizować programy bezzwrotnych dofinansowań lub uiszczać opłatę zastępczą w określonych warunkach. Zakłada się, że w rezultacie popyt na białe certyfikaty wzrośnie, co przełoży się na zwiększenie poziomu obrotów na rynku praw majątkowych wynikających ze świadectw efektywności energetycznej.