Pakiet Fit for 55 opublikowany przez Komisję Europejską 14 lipca 2021 roku ma na celu przede wszystkim zapewnić neutralność klimatyczną europy poprzez redukcję emisji CO2 w całej Unii Europejskiej o 55% w porównaniu do poziomu z lat 90 ubiegłego wieku. Wprowadzane przez niego zmiany najprawdopodobniej zaczną obowiązywać w 2024 roku, jednak już teraz polska gospodarka energetyczna musi poważnie zastanowić się nad tym, jak sprostać nowym wymogom klimatycznym.
Czym jest pakiet Fit for 55?
Pakiet Fit for 55 jest niczym innym jak wieloma wnioskami, które mają za zadanie zmienić lub uaktualnić przepisy w Unii Europejskiej, dzięki czemu będą one zgodne z celami klimatycznymi wskazywanymi przez Parlament Europejski oraz Radę Europejską. Jego nazwa wywodzi się z głównego celu tych zmian, który opiera się na zredukowaniu przynajmniej do 55% emisji CO2 w krajach UE do 2030 roku.
Głównym założeniem wprowadzenia pakietu Fit for 55 jest:
- zagwarantowanie sprawiedliwej społecznie transformacji,
- zachowanie oraz zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności przemysłu w Unii Europejskiej,
- umocnienie pozycji lidera Unii Europejskiej, jeśli chodzi o światową walkę na rzecz ochrony środowiska naturalnego i zmniejszenie zachodzących zmian klimatycznych.
Jakie obszary obejmuje pakiet zmian wprowadzanych przez UE?
Pakiet Fit for 55 obejmuje zmiany przepisów i wymogów dotyczących wszystkich aspektów mających wpływ na środowisko naturalne. Zaliczyć można do nich więc obszary związane z:
- elektroenergetyką,
- budownictwem,
- transportem,
- rolnictwem,
- przemysłem,
- ciepłownictwem.
Zmiany dotyczące ostatniego z nich mają natomiast największe znaczenie dla Polski.
Jakie zmiany czekają polskie ciepłownictwo w ramach wprowadzonego przez UE pakietu aktów prawnych?
Polskie ciepłownictwo wciąż w przeważającej części bazuje na produkcji energii cieplnej poprzez spalanie paliw kopalnych, głównie węgla. Dlatego też wymogi związane z ograniczeniem emisji CO2 mogą być szczególnie odczuwalne w tym obszarze naszego kraju. Jeśli Polska nie dostosuje się do nowych wymogów, będzie musiała ponosić spore koszty, które obciążą natomiast całą gospodarkę.
Reforma ETS a ciepłownictwo
Główną ze zmian związanych z Fit for 55 jest zreformowanie unijnego systemu handlu prawami do emisji. EU ETS pozwoliły w ostatnich latach znacznie zredukować emisję CO2, jednak nie w tak dużym stopniu, aby były one bliskie założonym na 2030 rok. UE planuje więc ograniczyć liczbę uprawnień, a samo ciepłownictwo zostanie objęte wyceną całkowicie, podlegać jej będą więc również niewielkie ciepłownie, które do tej pory nie uczestniczyły w EU ETS.
W związku z tym w naszym kraju musimy skupić się na ograniczeniu emisji CO2. W innym przypadku energia cieplna będzie stawać się coraz droższa. Możliwe jest to natomiast wyłącznie przez przeprowadzenie transformacji energetycznej, która może zostać wsparta poprzez rozszerzony Fundusz Modernizacji skierowany do takich państw jak Polska.
Podsumowując, wprowadzany pakiet Fit for 55 obejmuje wiele nowych rozwiązań, które mają za zadanie zagwarantować spełnienie założonego celu, jakim jest ograniczenie emisji CO2 o 55% do 2030 roku. W przypadku ciepłownictwa najważniejsze z nich dotyczy objęcia całego sektora wyceną oraz znaczne ograniczenie darmowych uprawnień do emisji CO2. Dlatego Polskę czeka spora reformacja energetyczna, którą warto odpowiednio rozplanować, tak aby możliwe do pozyskania na ten cel środki unijne zostały wykorzystane w maksymalny sposób.