Tymczasowe Ramy Kryzysowe wprowadzone przez Komisję Europejską stanowiły podstawę do tworzenia w krajach członkowskich Unii Europejskiej programów pomocowych dla przedsiębiorców, którzy zostali dotknięci skutkami wojny w Ukrainie wywołanej przez Rosję. Wstępnie obowiązywały one wyłącznie do 31 grudnia 2022, jednak 28 października Komisja Europejska przedłużyła je, a do tego wprowadziła także kilka zmian w parametrach związanych z przyznawaniem pomocy przedsiębiorcom.
Do kiedy zostały przedłużone Tymczasowe Ramy Kryzysowe?
Tymczasowe Ramy Kryzysowe (TRK), które pierwotnie miały obowiązywać wyłącznie do 31 grudnia 2022, zostały przedłużone o kolejny rok. Oznacza to więc, że państwa członkowskie na ich podstawie mogą udzielać dla przedsiębiorców pomoc do 31 grudnia 2023 roku. Oprócz zmiany terminu obowiązywania TRK Komisja Europejska wprowadziła także kilka poprawek dotyczących parametrów pomocy udzielanej dla firm przez państwa należące do UE.
Tymczasowe Ramy Kryzysowe a zmiany wprowadzone przez Komisję Europejską w sprawie pomocy przedsiębiorstwom
Wśród wprowadzonych przez Komisję Europejską zmian wyróżnić można 4 najważniejsze, które mają największy wpływ na obowiązującą w naszym kraju tarczę energetyczną dla przedsiębiorców, która ma im pomóc uporać się ze skutkami wzrostów cen energii elektrycznej oraz gazu ziemnego, wynikającymi z trwające w Ukrainie wojny z Rosją.
Nowy mechanizm naliczania dopłat
Pierwszą istotną zmianą jest wprowadzenie nowego mechanizmu obliczania dopłat do cen energii. Zgodnie z nią możliwe jest uzyskanie dofinansowania w przypadku wzrostu cen energii elektrycznej lub gazu ziemnego o ponad 1,5 raza średniej ceny z 2021 roku. Wcześniej możliwość taka istniała wyłącznie w przypadku 2-krotnego wzrostu stawek za prąd i gaz w porównaniu do wskazanego okresu. Dodatkowo nowy mechanizm naliczania dopłat jasno określa, że dofinansowanie można otrzymać wyłącznie za wzrost cen od 1 lutego 2022 roku.
Wyższe procentowo dofinansowania od kosztów kwalifikowanych i maksymalnych limitów wsparcia
Kolejną istotną zmianą w TRK jest wprowadzenie wyższych procentowo dofinansowań do kosztów kwalifikowanych o oraz podniesienie maksymalnych limitów wsparcia. Obecnie dofinansowanie może wynosić wobec tego:
- 50%, jednak nie więcej niż 4 miliony euro dla wszystkich przedsiębiorstw, które wykażą 1,5 wzrost cen za energię elektryczną oraz gaz ziemny w danym okresie od 1 lutego 2022 roku,
- 65%, jednak nie więcej niż 100 milionów euro dla przedsiębiorstw energochłonnych, które wykażą 1,5 wzrost cen za energię elektryczną oraz gaz ziemny w danym okresie od 1 lutego 2022 roku,
- 85%, jednak nie więcej niż 150 milionów euro dla przedsiębiorstw energochłonnych oraz będących aktywnymi w sektorach wskazanych w Załączniku 1 do TRK, przy dodatkowo jednoczesnym wykazaniu spadku EBIDTA lub negatywnym wyniku EBIDTA,
- 40%, jednak nie więcej niż 100 milionów euro dla wszystkich przedsiębiorstw, nawet niespełniających definicji przemysłu energochłonnego, przy czym próg ten jest nowością w Tymczasowych Ramach Kryzysowych UE i nie wiadomo czy będzie on obowiązywał także w Polsce.
Nowa definicja przemysłu energochłonnego
Tymczasowe Ramy Kryzysowe na nowo zdefiniowały także przemysł energochłonny, który uprawnia do skorzystania z wyższych dofinansowań. Obecnie przedsiębiorstwo może zostać uznane za energochłonne, jeśli w 2021 nie wykazały 3% udziału produktów energetycznych w wartości swojej produkcji lub obrotu, jednak w pierwszej połowie 2022 mogą wskazać taki udział na poziomie 6%.
Konieczność zaprezentowania planu ograniczenia śladu węglowego przy określonej kwocie wsparcia
Tymczasowe Ramy Kryzysowe nakładają także nowy obowiązek na przedsiębiorstwa, które uzyskają pomoc o całkowitej wartości przekraczającej 50 milionów euro. W takim przypadku muszą one bowiem przygotować i przedłożyć plan ograniczenia śladu węglowego wynikający ze zużywanej przez nie energii lub wdrożyć rozwiązanie związane z ochroną środowiska. Mają na to 1 rok od uzyskania dofinansowania. Obowiązek ten wchodzi natomiast w życie od 1 stycznia 2023 roku.
Podsumowując, przedsiębiorstwa, które borykają się ze skutkami wojny w Ukrainie, zwłaszcza związanymi z wyższymi cenami energii elektrycznej i gazu ziemnego mają jeszcze rok na uzyskanie wsparcia. Wraz z przedłużeniem obowiązywania Tymczasowych Ram Kryzysowych wprowadzone zmiany pozwolą natomiast zwiększyć limity dofinansowań i pomóc większej liczbie przedsiębiorców.